Comments (0)

By talaia, 2017/03/28 16:05

Integrismoa  sator  lanetan

Erroman berriki afixa « katoliko » elibat Aita Saintüaren aitzi ! Integristek Elizaren berritzetik epantxatü nahi düe gain hartan. Pean ere ari zaizkü sator lanetan, azken Kontzilioak zabaltü borten zerratü nahiz, Eliza berriz gibel eraman beharrez. Güti dira, bena eraginkor sosaren biltzeko ere, bereziki Zuberoako Pettar hontan. Ordü da lanjeraz ohar gitean eta bürü eman dezaiogun algarrekin, mail apalagoko aharren gainetik.

     Egia lotsagarria hau da : müsülmanen artean bezala, kiristien artean ere badirela fededün gogor elibat, apentziala Jinko honak beno hebeki badakienak nola fededün izan behar den. Gure aitzinetik Eüskal Herriko Eliza zinez markatü züan Jansenisma deitü mubimentüak. Hamazazpigerren mentean sortü zen Baionan. Sorzaleak nor zütüan : batetik baiones apez jakintsü bat, Duvergier de Haurrane (Haurranea), « abbé de Saint-Cyran », bestetik horren adiskide handi bat, Jansens edo Jansenius, apezküpü flandriarra. Haurranek Jansenius Baionako etxondoan builta batez etxeki züan, harekin fedezko egia elibaten argitzeko.

Bien artean asmatü züen salbamentüari bürüzko ikuspegi ülün eta bortitz bat, gaizkia orotan ikusten züana, fededüna ifernüaren lotsan zapatürik etxekiz. Jansenisma lüzaz azkar egon da Eüskal Herrian. Hamazortzigerren mentean, apezküpü jansenista bat ere izan zen Baionan. Xiberoa Oloroeko diozesan zen ordü hartan. Haatik heben ere, apezen artean bortitzik bazen orano gure haur denboran. Beharrik Vatican 2  Kontzilioak libratü gütü nausikeria hersi hortarik.

Badakigün bezala, Eliza Katolikoak bi zutabe dütü : izkiribü saintüak eta üsantxa. Bena bizi den üsantxa berritüz aitzina doa, bizia bera bezala, honek dakartzan kanbioer zabalik : bestela eihartürik hiltzea lüke. Denbora joan ahala, Elizak bere legeak atetü zütüan, Farisauek beren denboran egin züen bezala : oihan tink hortan aire amiñi baten sarrarazteko beharra senditü züan azkenean : adar soberakinen artetik bide berriak zabaltü deizkü Kontzilioak.

Lefevre frantses apezküpü hura bizkarrez jarri zeion üsantxaren izenean, libreki pentsatzeko züzena ükatüz, eta moda zaharreko eliza bat eraiki züan, erraitez hori zela egiazko Eliza Katolikoa. Sarrikotapean plantatü berri den apez bat hürrünago doa, bai eziz eta Erromako Eliza, gurea, debrüaz argitürik dela – « inspirée par Satan ». Hona ene galtoa : Jesüs ere, farisau zonbaiten arabera, ez ote zena debrüaren izenean ari ?

Düala builta bat, ikasle nintzalarik Frantzia pe hortako Angers hirian, irakasle jesuita batek erran zeitan apentziala eüskaldünek Jansenisten errelijione hersi eta bortitz hartarik bagünüala orano. Aita Lhanderen libürüetan irakurri zükean, gure herritarrak – hura ere jesüita – holako aipamenik izkiribüz eginik beitzüan. Eta erran delako irakasleak aholkü hau eman zeitan : Jinkoa botxüa da, arroka, harkaitza ; hartan berma, eta ez lotsan bizi.

Arren gaztigüaren eta beldürraren errelijioneak ez dü zentzürik. Ebanjelioko ütürri garbitik edan dezagün, eta ez gizon ezkor, ülün, pesimista elibatek asmatü edari nahasitik. Hori da Kontzilioak zabaltü deikün bidea, Ebanjeliotik, orai seküla beno haboro Frantses Aita Saintüak aholkatzen deiküna. Jinko hona maita oroz gainetik, jentea maita gure bürüa bezala : beste legerik behar ote dügü ? Koblet horrekin aski lan ! Ez gira gibel ützüliko.

J-L. Davant

Comments (0)

By talaia, 2017/03/07 17:07

“Vatikanoko bigarren kontzilioarekin, Eliza desbideratu da osoki, duela bi mila urtetik hartua zuen bidetik”. Hara tradizionalista guztiek zer oihukatzen duten 1970az geroztik. Ideia nagusi horren azpian, latinez emanak diren mezetan ibiltzen dira, komunionea ahora hartzen dute. tradizionalista sareak kudeatzen dituzten apezek sotana beltza dute beti soinean, meza kontzilio aitzineko arropetan emaiten dute jendeari bizkar emanez. Puntu amankomun horien gibelean ordea hiru multzo arras desberdin lerrokatzen dira. Hiru sigla misteriotsu erabiliko ditugu hiru talde horien izendatzeko : FSSPX (Fraternité Sacerdotale Saint Pie X) hauxe baitugu Marcel lefebvre apezpikuak sortu zuen multzoa 1970 urtetan ; FSSP (Fraternité Sacerdotale Saint Pierre) Marcel Lefebvre Elizatik eskumikatua izan zelarik (1988) Elizaren barnean egoitea erabaki zuten tradizionalisten multzoa ; eta hirugarrena : USML (Union Sacerdotale Marcel Lefebvre) 2014ean FSSPXetik kanporatuak izan diren apez eta apezpikuek osatzen dutena. Hiru multzoak ez dira berdin ordezkatuak Ipar Euskal Herrian, baina FSSPtik arras hurbil ba dago hemen gaindi tradizionalista sare bat, guztiz ez ohizkoa, eta jaun apezpikuaren sostengu bizienarekin diskretuki aitzina doana. Ikus dezagun hori oro.

FSSPX Euskal Herrian

Multzo hau jabetu zen Domintxaineko eskolaz duela 27 urte, ordu arte eskola haren buru zen Goyhenetche apezak eginak zituen zorrak osoki bere gain harturik. David Aldalur, sortzez Biriatuarra eta FSSPX apeza da eskola horren buruzagia 2011az geroztik. Gauza jakina da AFMR eskolako presidenteak Etxarriko jauregia 800 000 eurorentzat saldu diola FSSPXi joan den uda ondarrean. Ondorioz mutikoen eskola eta iganderoko meza tradizionalista aterbetzen ditu orain Etxarriko jauregiak. Aldiz Domintxainen nesken eskola irekia dute. Bi eskolak ADEC (Association de Défense de l’école catholique) estatuarekin kontraturik ez duen sarearen barne dira. Bigarren kapera bat irekia dute kostaldeko tradizionalistentzat Milafrangan : notre Dame des naufragés eman diote izena, meza bat ematen da hor igandero, eta ba dute aski leku beharrez eskola baten irekitzeko.

David Aldalurrek euskal kantika zaharrak eta Besta berri bezalako ohiturak brauki baliatzen ba daki. Apez hau jinez geroztik “Besta Berri” distiratsuki antolatua da Domintxaineko plazan. 2014ean Behauzeko “eskuz esku” fanfarrak parte hartu zuen, 2015ean “Jose Lontxo” Donostiako txarangak, eta iaz “Burgaintzi” amikuzekoak. Ikasturteko bestaren karietara David Aldalurrek “ikurriñari” dantza emanarazten die eskolako haurrei. Ez da batere gaizki, FSSPX sareak latina duelarik elizan erabiltzen, eta lekuko hizkuntzetan Jainkoaren laudatzea gain gainetik gaitzesten.

USML Euskal Herrian

USML sarea muntatua da 2014eko primaderan, FSSPXetik kanpo emanak izan diren 47 apezek eta Williamson apezpikuak osatzen dute. Azken honek jadanik bi apez apezpiku ordenatuak ditu geroztik. Sare honek goraki Eliza katolikoa eta FSSPX zaku berean sartzen ditu. Oihukatzen du bera dela egiazko Eliza, Marcel Lefebvre apezpiku zenaren bidetik. Diotenez bigarren Kontzilioko Elizak eta Aita Sainduak kristau tradizionea hautsia dute orobat, funtsezko Elizatik kanpo joanak dira. Aldiz, FSSPXek Marcel Lefebvre trahitua du, ari baita beti Erromarekin negoziatzen kontzilio ondoko Elizan multzo berezi bezala ezagutua izaiteko.

47 apezek osatzen duten USML multzoan daude,  Nicolas Pinaud, Aldalur aitzin Domintxaineko eskolako buru egona, eta Olivier Rioult, hau ere Domintxainen irakasle egona 2010 eta 2011an. Azken honek erosi zuen Sarrikotapen baserri eta abere aterbe bat. Hor irekia du Saint Agobard ermitaua, berritze lanak kudeatzen ditu, eta latinezko meza emaiten erregularki.. Nahiz frantses errepublika Satanen mende ekartzen duen, deabru horrek ekar dizkiokeen abantailak ez ditu ukatzen, Oloroneko suprefeturan deklaratua du Saint Grat elkartea 2016eko urtarrilean. Horrela ermitauari eskaintzen duten dirua beren zergetatik kendua izaiten dute laguntzailek, milesker frantses errepublika demonioa ! dena den, Olivier Rioult-k dionez 60 presuna hurbiltzen dira komunzki Sarrikotapeko meza horretara. Etxarriko eskolan haurrak ezarriak dituzten familien parte bat, Sarrikotapeko latinezko mezara joaiten da. Atsegina Rioult-rentzat, arrangura aldiz Aldalurrentzat, ez ote duten Etxarriko eskola utziko eta Sarrikotapen Rioult-k irekiko duen eskolara joanen, FSSPX Eliza katolikoko adar bat bilakatzearekin.

FSSP Euskal Herrian

Etiketa honen pean biltzen dira 1988az geroztik kontzilioko Elizan lerrokatzen diren tradizionalistak. Paueko Saint Louis de Gonzague eliza eta parropia kudeatzen dute, Vincent Ribeton apeza buru. Ez da gure diozesan FSSP beste egiturarik, ez elizarik, ez eskolarik, ez laiko talderik. Nahi dut.

Baina multzo tradizionalista arras ongi ordenatuak ba dira. Jakina da Baionan, St Amand auzoko elizan ba dela igandero latinezko meza, 60 presuna hurbiltzen zaizkio, opor denboretan bi aldiz gehiago, Thomas Becket elkarteko hiru apezen artean kudeatzen dute . Miarritzen egun oroz ematen dute goiz-meza gregorianoa meza hori. Josepe elizan, Saint Martin elkarteko hiru apezek. Hauek sotanean ba dabiltza beti, errugbiako partidetan ere. Laikoetan nola ez aipa Edouard Cestac eskola, nahitara ez duena kontraturik estatuarekin, 2014ean irekia, Arrangoitze Haixteian, hogei haur eskolatuak dira hor, hiru urtetik haste. Burrasoek hilabetean 150 euro pagatzen dute, urteko hamar hilabetetan. Nola ez aipa oraino Baionan muntatua duten “domus cristiani” familien mugimendua.

TH Becket eta St Martin apez taldeak ez dira Elizaren legez FSSPri lotuak. Talde horietako apezek ikasia dute bi erritotan meza emaiten. Frantsesez edo/eta lekuko hizkuntzetan kontzilioz geroztikako moldean, eta latinez Pio Bosgarrenaren meza (1570), 1962an Vatikanok gaurkotu zuena emaiteko gai dira. Becketarrei emana izan zaie berriki diozesako ikastegi publiko eta pribatuetako omonier kargua. Apezpikuaren manuz, Miarritzekoek lehen tokia dute gazteen ezkontzarako formakuntzan, bai eta ere bataioa eskatzen duten laikoen moldakuntzan. Ba du bulta bat tradizionalistek sator lana abiatua dutela gure diozesan.

Mattin Larzabal (HERRIA : Jainkoa bizia jendea kronika 2017/03/02)